ຄວາມສຳພັນ

ສິດຂອງຜູ້ຖືກເຄາະຮ້າຍຈາກ ການໃຊ້ຄວາມຮຸນແຮງຕໍ່ແມ່ຍິງ  ເມື່ອຕົກເປັນເຫຍື່ອ ຫຼືຜູ້ຖືກເຄາະຮ້າຍຈາກຄວາມຮຸນແຮງຕໍ່ແມ່ຍິງ ເຮົາມີສິດຫຍັງແດ່? ຢາກຮູ້ແລ້ວແມ່ນບໍ່? ເຮົາໄປເບິ່ງຈາກ ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍ ການຕ້ານ ແລະສະກັດກັ້ນຄວາມຮຸນແຮງຕໍ່ແມ່ຍິງ ແລະເດັກ (2015) ທີ່ໄດ້ກ່າວເຖິງ 10 ສິດ ຂອງຜູ້ຖືກເຄາະຮ້າຍ ຈາກການໃຊ້ຄວາມຮຸນແຮງໄວ້ດັ່ງນີ້: ມີສິດຮ້ອງຂໍ ຫຼືໄດ້ຮັບການຊ່ວຍເຫຼືອຈາກສະມາຊິກໃນຄອບຄົວ, ບຸກຄົນທີ່ຢູ່ໃກ້ຄຽງ, ອົງການປົກຄອງບ້ນ, ການຈັດຕັ້ງບ່ອນຕົນ ຫຼືຜູ້ໃຊ້ຄວາມຮຸນແຮງສັງກັດຢູ່, ສະຫະພັນແມ່ຍິງ, ຕາໜ່າງ ຫຼືຄະນະກຳມະການປົກປ້ອງ ແລະ ຊ່ວຍເຫຼືອເດັກ, ເຈົ້າໜ້າທີ່ຕຳຫຼວດ ຫຼື ອົງການອື່ນທີ່ມີສິດອຳນາດ; ມີສິດໄດ້ຮັບການເຄົາລົບສິດ, ຖືກປະຕິບັດດ້ວຍຄວາມເອົາໃຈໃສ່ ແລະວິທີການທີ່ເປັນມິດ; ມີສິດແຈ້ງກ່ຽວກັບການໃຊ້ຄວາມຮຸນແຮງ ໃຫ້ອົງການປົກຄອງບ້ານ, ເຈົ້າໜ້າທີ່ຕຳຫຼວດ, ສະຫະພັນແມ່ຍິງ ຫຼື ຕາໜ່າງ ຫຼືຄະນະກຳມະການປົກປ້ອງ ແລະຊ່ວຍເຫຼືອເດັກ ເພື່ອໃຫ້ການປົກປ້ອງ ແລະຊ່ວຍເຫຼືອ ຫຼືດຳເນີນຄະດີຕໍ່ຜູ້ໃຊ້ຄວາມຮຸນແຮງ; ມີສິດເລືອກຮູບການແກ້ໄຂການໃຊ້ຄວາມຮຸນແຮງ ຕາມທີ່ໄດ້ກຳນົດໄວ້ໃນ ມາດຕາ 47 ຂອງກົດໝາຍສະບັບນີ້; …

ແມ່ຍິງທັງຫຼາຍຟັງທາງນີ້ ຖ້າໃຜຍັງສົງໄສວ່າ ພຶດຕິກຳໃດແດ່ ທີ່ຖືວ່າເປັນຄວາມຮຸນແຮງຕໍ່ແມ່ຍິງຕາມກົດໝາຍບ້ານເຮົາ ມື້ນີ້ເຮົາມີຄຳຕອບມາຝາກມາຕ້ອນເດີ້: ອີງຕາມມາດຕາ 17 ຈາກກົດໝາຍວ່າດ້ວຍການຕ້ານ ແລະສະກັດກັ້ນຄວາມຮຸນແຮງຕໍ່ແມ່ຍິງແລະເດັກ (2015) 10 ພຶດຕິກຳທີ່ເປັນການໃຊ້ຄວາມຮຸນແຮງຕໍ່ແມ່ຍິງ ແລະເດັກມີດັ່ງນີ້: ການທາລຸນ, ການທໍລະມານ, ການທຸບຕີ, ການບັງຄັບ, ການຂົ່ມຂູ່, ການໂຍນເດັກຖິ້ມ, ການກະທຳທີ່ຫຍາບຊ້າ ຫຼືການປະພຶດອື່ນໂດຍເຈຕະນາ ທີ່ແຕະຕ້ອງຕໍ່ສຸຂະພາບ, ຊີວິດ ຫຼືຈິດໃຈ; ການນິນທາ, ການໃສ່ຮ້າຍ, ການປ້ອຍດ່າ, ການເຍາະເຍີ້ຍສຽດນີ, ການໝິ່ນປະໝາດ, ຫຼືການປະພຶດອື່ນໆ ໂດຍເຈຕະນາ ທີ່ເຮັດໃຫ້ເສື່ອມເສຍຊື່ສຽງ, ກຽດສັກສີ ຫຼືຈິດໃຈ; ການຈຳແນກ, ການເຮັດໃຫ້ໂດດດ່ຽວ, ການໄລ່ອອກຈາກທີ່ພັກອາໄສ ຫຼືໃຫ້ອອກຈາກວຽກໂດຍບໍ່ຖືກຕ້ອງ ຫຼືສ້າງຄວາມກົດດັນທາງຈິດຕະສາດ; ການບໍ່ໃຫ້ໂອກາດ, ການກີດກັ້ນການປະຕິບັດໜ້າທີ່, ການເຄື່ອນໄຫວວຽກງານທາງ ເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ ຫຼືກີດກັ້ນການປະຕິບັດສິດ ແລະພັນທະຕາມທີ່ໄດ້ກຳນົດໄວ້ໃນກົດໝາຍ ແລະລະບຽບການ; ການທຳລາມົກ, ການທຳອະນາຈານ, ການເຜີຍແຜສິ່ງລາມົກ, ການທຳມມິດສະຈານ, …

ບາງ​ຄັ້ງ​ເຮົາ​ອາດ​ຄິດ​ວ່າ: “ເຮົາ​ສຸດຍອດ​ແລ້ວໄດ໋” ກັບ​ຄົນ​ຮັກ​ຄົນ​ນີ້ ​ເພາະມີ​ຫລາຍ​ຢ່າງ​ທີ່​ເຮົາ​ເຮັດ​ໄດ້​ດີ​ ແລະ ດີ​ທີ່​ສຸດໃນ​ເລື່ອງ​ຂອງຄວາມ​ຮັກ ຈະ​ແມ່ນ​ດ້ວຍຄວາມ​ດີ​ຄວາມ​​ງາມ, ​ການ​ເອົາ​ໃຈ​ໃສ່​ເບິ່ງ​ແຍງ​ຫົວ​ໃຈ ແລະ ເສຍ​ສ​ະຫລະ​ທຸກ​ສິ່ງ​ຢ່າງ​ເພື່ອ​ເຮັດ​ໃຫ້​ຄົນ​ທີ່​ເຮົາ​ຮັກ​ໄດ້​ສົມ​ຫວັງ ​ເຖິງວ່າ​ມີ​ບາງ​ສະ​ຖາ​ນະ​ການ ຄາ​ລົມ​ຄົມ​ຄາຍອາດ​ຈະ​ບໍ່​ຫວານ, ພອນ​ສະ​ຫວັນໃນ​ເລື່ອງ​ຂອງ​ຄວາມ​ຮັກອາດ​ຈະ​ບໍ່​ກິນ​ໃຈ ​ທັງບໍ່​ສາ​ມາດສ້າງ​ສັນ​ຮອຍຍິ້ມ​ໃຫ້​ກັບ​ຄົນ​ຮັກ ໃນ​ແບບ​ທີ່​ລາວ​ຢາກ​ໄດ້ ເຮົາ​ເຄີຍ​ທຸ່ມ​ເທ​ສ້າງ​ຄຸນ​ງາມ​ຄວາມ​ດີ ເພື່ອ​ໃຫ້​ຄົນ​ທີ່​ຢູ່​ອ້ອມ​ຂ້າງ​ເຮົາ​ໄດ້​ມີ​ຄວາມ​ສຸກ ແຕ່​ພໍ​ເວ​ລາ​ມີ​ໃຜ​ຄົນ​ໃດ​ຄົນ​ໜຶ່ງທີ່​ວິ​ເສດກວ່າ ເຂົ້າ​ມາ​ໃນ​ຊີ​ວິດ ຊ້ຳ​ພັດ​ເຮັດ​ໃຫ້​ທິດ​ທາງ ແລະ ວິ​ຖີ​ຊີ​ວິດ​ທັງ​ໝົດປ່ຽນ​ແປງ​ໄປ ຈາກ​ທີ່​ທຸ່ມ​ເທ​ໃຫ້​ກັບຄົນ​ຄົນ​ນີ້ ເຮົາ​ພັດ​ຕ້ອງ​ໄດ້​ສຸມ​ໃສ່​ໜ້າ​ທີ່​ວຽກ​ງານ ເຮົາ​ຈຳ​ເປັນ​ຕ້ອງ​ບິ​ແບ່ງ​ເວ​ລາ ແບ່ງ​ຄວາມ​ຄິດ, ບິ​ແບ່ງ​ເປົ້າ​ໝາຍ​ໃນ​ຊີ​ວິດ ແລ້ວ​ມຸ່ງ​​ຄວາມ​ສຳ​ຄັນ​ມາ​ທີ່​ເຂົາ​ຄົນ​ນັ້ນ​ເພີ່ມ​ຂຶ້ນ ​ເພາະ​ເຂົາໄດ້​ມີ​ສ່ວນຮ່ວມ​ເຂົ້າ​ມາ​ໃນ​ຊີ​ວິດ​ດ້ວຍ​ຄວາມ​ຜູກ​ພັນ​ໂດຍ​ທີ່ບໍ່​ໄດ້​ຄາດ​ຄິດ. ເລີ່ມ​ຕົ້ນ​ທີ່​ເຂົາ​ເຂົ້າ​ມາ ເຂົາ​ກໍ​ຍັງ​ໃຫ້​ກຽດ, ມີ​ຄວາມ​ເຄົາ​ລົບ​ນັບ​ຖື ແລະ ສະ​ແດງ​ບົດ​ບາດ​ພຽງ​ເລັກ​ນ້ອຍ​ໃຫ້​ເຮົາ​ເຫັນ​ພໍ​ຫອມ​ປາກ​ຫອມ​ຄໍ ແລ້ວ​ກໍ​ຄ່ອຍ​ໆ​ມີ​ບົດ​ບາດ​ຫລາຍ​ຂຶ້ນໆ​ໃນ​ເວ​ລາ​ຕໍ່​ມາ ຈົນ​ບາງ​ຄັ້ງ​ເຮົາ​ເອງ​ກໍ​ເກືອບ​ຈະ​ບໍ່​ຮູ້​ໂຕ​ເລີຍ​ວ່າ “ຊີ​ວິດ​ຂອງ​ເຮົາ​ລ້ວນ​ແຕ່​ກ້ຽວວຽນ​ຢູ່​ກັບ​ເຂົາ, ດຳ​ເນີນ​ຊີ​ວິດ​ຮ່ວມ​ກັບ​ເຂົາ ແລະ ຢູ່​ໃນ​ໂລກ​ແຫ່ງ​ຄວາມ​ຮັກ​ຂອງ​ເຂົາ ໝາຍ​ວ່າ​ລົມ​ຫາຍ​ໃຈ​ເຂົ້າ​ອອກ​ ລ້ວນ​ແຕ່​ມີ​ເຂົາ​ເຂົ້າ​ມາ​ກ່ຽວ​ຂ້ອງ​. ໃນ​ຍາມ​ທີ່​ເລີ່ມ​ຮັກ​ກັນ​ໃໝ່ ຄວາມ​ຫວານ​ເຮັດ​ໃຫ້​ເຮົາ​ມີ​ຄວາມ​ສຸກ​ໄດ້​ໃນ​ທຸກໆ​ມື້ ແຕ່​ພໍ​ການ​ເວ​ລາ​​​ເດີນຜ່ານ​ໄປ ຄວາມ​ຮັກ​ທີ່​ເຄີຍ​ສົດ​ຊື່ນ​ແຈ່ມ​ໃສ ກໍ​​ຄ່ອຍໆ​ມີ​ບັນ​ຍາ​ກາດ​ຂອງ​ຄວາມ​ສະ​ຫລັບ​ສັບ​ຊ້ອນ, ​ໃສ່​ໃຈ​ໜ້ອຍ​ລົງ ແລະ ​ຈືດ​ຈາງ​ຫ່າງ​ເຫີນ …

“ຄອບຄົວ ກາຍເປັນບ່ອນທີ່ມີແຕ່ຄວາມທຸກ ມີແຕ່ນ້ຳຕາ ຂາດຄວາມເຂົ້າໃຈ ດູດກືນພະລັງໃຈ ຂອງສະມາຊິກໃນຄອບຄົວ ການຢ່າຮ້າງ ອາດເປັນທາງເລືອກສຸດທ້າຍ” ແນ່ນອນວ່າແມ່ຍິງທຸຸກຄົນ ເມື່ອເກີດມາແລ້ວ ຕ້ອງໃຝ່ຝັນຢາກມີຄອບຄົວທີ່ອົບອຸ່ນ ພຽບພ້ອມ ດ້ວຍພໍ່ແມ່ແລະລູກໆ ແຕ່ຄືວ່າຫັ້ນແຫຼະ ບໍ່ມີໃຜຄາດເດົາອະນາຄົດໄດ້ ເພາະການແຕ່ງດອງ ຄືການທີ່ຄົນສອງຄົນ ເຕີບໃຫຍ່ມາຈາກຕ່າງສະຖານທີ່ ຖືກອົບຮົມສັ່ງສອນຄົນລະແບບ ນິດໃສແຕກຕ່າງກັນ ມາມັກຮັກກັນຈົນເຖິງຂັ້ນ ຈູງມືກັນເຂົ້າປະຕູວິວາ ບາງຄົນອາດຈະຄິດວ່າ ຈຸດນີ້ແຫຼະຄືຄວາມສຳເລັດຂອງຊີວິດ ເຊິ່ງທີ່ຈິງອາດບໍ່ແມ່ນສະເໝີໄປ ເພາະເມື່ອລົງເຮືອຊີວິດລຳດຽວກັນແລ້ວ ມັນເປັນຈຸດເລີ່ມຕົ້ນຂອງ ໜ້າທີ່ ພັນທະ ພາລະ ທີ່ຕ້ອງຮັບຜິດຊອບຮ່ວມກັນ ການແບ່ງປັນພື້ນທີ່ສ່ວນຕົວໃຫ້ກັນ ຄົນສອງຄົນຕ້ອງປັບຕົວເຂົ້າຫາກັນ ເຮັດແນວໃດໃຫ້ສະມາຊິກຄອບຄົວມີຄວາມສຸກ ແລະນຳພາເຮືອລຳນ້ອຍ ທີ່ເອີ້ນວ່າ “ຄອບຄົວ” ຜ່ານຜ່າອຸປະສັກທີ່ເຂົ້າມາທ້າທາຍຄວາມເຂັ້ມແຂງ ທຸ່ນທ່ຽງ ຂອງຄົນທັງສອງຢູ່ຕະຫຼອດເວລາ ຍິ່ງເມື່ອທັງສອງມີລູກ ຫຼືພະຍານຮັກ ຄວາມຮັບຜິດຊອບຕ່າງໆກໍຍິ່ງເພີ່ມພູນຂຶ້ນໄປ ເປັນເງົາຕາມຕົວ ຫຼາຍໆຄູ່ສາມາດຝ່າຟັນສິ່ງກີດຂວາງຕ່າງໆໄປໄດ້ງ່າຍດາຍ ຢູ່ນຳກັນຈົນແກ່ເຖົ້າ ດ້ວຍພະລັງແຫ່ງຄວາມຮັກ ຄວາມເຂົ້າໃຈ ແລະນຳພາຄອບຄົວໄປຮອດຈຸດໝາຍປາຍທາງໄດ້ຢ່າງມີຄວາມສຸກ ໃນຂະນະດຽວກັນ …

ຂໍ້ຂ້ອງໃຈກ່ຽວກັບການກິນຢາຄຸມສຸກເສີນ ຖ້າສາວໆຈະກິນຢາຄຸມສຸກເສີນລະຫວ່າງມີປະຈຳເດືອນຈະໄດ້ບໍ່? ການມີເພດສຳພັນແບບບໍ່ໄດ້ປ້ອງກັນໃນຂະນະທີ່ເຮົາຍັງບໍ່ພ້ອມມີລູກ ເຮັດໃຫ້ຫຼາຍຄົນເລືອກໃຊ້ວິທີການກິນຢາ...